بررسی ویژگیهای خاک ، شیب زمین و ارتفاع رویشگاه بنه (pistacia mutica) در ارتفاعات قلاجه استان کرمانشاه

بنه (pistacia mutica f. & m.) درختی است که در بیشتر اقلیم های خشک و نیمه خشک ایران می روید. صمغ ترشح شده از این درخت دارای کاربردهای فراوان است . همچنین میوه آن خورامکی بوده و دارای حدود 30 درصد چربی است . یکی از رویشگاههای معرف این گیاه ارتفاعات قلاجه در استان کرمانشاه می باشد. در این پژوهش رویشگاه بنه در در جنگل قلاجه مورد مطالعه قرار گرفته تا ارتباط بین ویژگیهای خاک ، شیب زمین و ارتفاع از سطح دریا با آشیان اکولوژیکی بنه مشخص شود. بنابراین رویشگاه بنه در کوه قلاجه به طبقات ارتفاعی یکصدمتری تقسیم شده و محل قطعات نمونه نیز به تفکیک این طبقات ارتفاعی تعیین گردید. در هر قطعه نمونه، متغیرهای میانگین رشد یکساله سرشاخه های بنه، تراکم پایه درخت بنه، درصد تاج پوشش بنه، ارتفاع از سطح دریا، میزان و جهت شیب زمین، عمق افقهای خاک ، بافت ، ph، پتاسیم و فسفر قابل جذب ، ازت نیتراته، ec و کربن آلی خاک و همچنین سایر ویژگیهای درختان بنه موجود در هر قطعه نمونه اندازه گیری شد. داده های برداشت شده با استفاده از روشهای آماری تجزیه عاملی، تجزیه خوشه ای و ماتریس همبستگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و مدلهای خطی وغیرخطی بین متغیرها بدست آمد. از بین متغیرهای مورد بررسی، جهت شیب زمین، میزان فسفر قابل جذب خاک ، عمق خاک و ارتفاع از سطح دریا در آشیان اکولوژیکی جنگل بنه قلاجه بیشترین نقش را داشته، در حالیکه میزان ph و کربن آلی خاک و درصد شیب زمین در آشیان اکولوژیکی بنه کمترین نقش را داشته اند. جنگلهای بنه سرمایه های با ارزشی بوده که سالهاست ، در حال تخریب و نابودی هستند. بنابراین پیشنهاد می گردد که رویشگاههای بنه در سطح کشور بطور جدی حفاظت شده و قسمتهایی از آن بعنوان جنگل پژوهشی قرق گردد. با اینکار دسترسی به جنگلهای دست نخورده، جهت شناسایی کاملتر ویژگیهای آشیان اکولوژیکی بنه امکان پذیر می شود.